AZ-5: Różnice pomiędzy wersjami

Z Czarnobyl Wiki
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Import>Bagration
m 12 wersji
Import>Bagration
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
'''AZ-5''', '''SCRAM''' – procedura awaryjnego wygaszenia reaktora jądrowego. Polega ona na wsunięciu do rdzenia reaktora wszystkich prętów awaryjnych i kontrolnych (także tych wyjętych wcześniej ręcznie). Pręty awaryjne zrzucone do rdzenia hamują reakcje jądrowe przebiegające w jego wnętrzu, co prowadzi do jego całkowitego wygaszenia. Pręty awaryjne wykonane są z materiałów silnie pochłaniających neutrony ([[kadm]], [[bor]], [[hafn]]).
'''AZ-5''', '''SCRAM''' – procedura awaryjnego wygaszenia reaktora jądrowego. Polega ona na wsunięciu do rdzenia reaktora wszystkich prętów awaryjnych i kontrolnych (także tych wyjętych wcześniej ręcznie). Pręty awaryjne opuszczone do rdzenia mają ujemną reaktywność i powodują natychmiastowe przerwanie reakcji łańcuchowej, co prowadzi do jego całkowitego wygaszenia. Pręty awaryjne wykonane są z materiałów silnie pochłaniających neutrony (kadm, bor, hafn).


Według niektórych źródeł uruchomienie SCRAM podczas nieudanej próby bezpieczeństwa reaktora [[RBMK|RBMK-1000]] w Czarnobylu prawdopodobnie pogorszyło sytuację i doprowadziło do wybuchu. Pręty opuszczane były zbyt wolno, a wyloty rur przez które były wprowadzane były powyginane od temperatury panującej we wnętrzu rdzenia reaktora. Wsuwanie prętów w początkowej fazie dawało chwilowy wzrost mocy reaktora, co również było zjawiskiem wysoce niekorzystnym. Po katastrofie w Czarnobylu system SCRAM został dopracowany, co miało zapobiec podobnym przypadkom w przyszłości.  Uruchomienie procedury AZ-5 mogło być odpowiedzią na nagły wzrost mocy, jednakże Diatłow pisze:
== SCRAM a wypadek w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej ==
W reaktorach typu czarnobylskiego ([[RBMK-1000]]) od momentu zwolnienia prętów do wygaszenia reakcji łańcuchowej i osiągnięcia przez reaktor mocy generowanej wyłącznie przez ciepło powyłączeniowe mija od 10 do 15 sekund (dla porównania w reaktorach PWR/WWER czas ten jest o wiele krótszy i wynosi 1,5-2 sekundy). {{fakt|Według niektórych źródeł uruchomienie procedury SCRAM podczas nagłego zwiększania się mocy reaktora bloku energetycznego nr IV prawdopodobnie pogorszyło sytuację i pośrednio doprowadziło do wybuchu}}. Pręty były opuszczane zbyt wolno, a wyloty kanałów przez które były wprowadzane były powyginane od temperatury panującej we wnętrzu rdzenia reaktora. Wsuwanie prętów w początkowej fazie dawało chwilowy wzrost mocy, co również było zjawiskiem wysoce niepożądanym. Po wypadku procedura SCRAM została dopracowana, co miało zapobiec podobnym przypadkom w przyszłości. Uruchomienie procedury mogło być odpowiedzią na nagły wzrost mocy, jednakże były zastępca naczelnego inżyniera ds. eksploatacji bloków energetycznych III i IV [[Anatolij Diatłow]] na łamach swojej książki ''[[Czarnobyl. Jak to było]]'' tak tłumaczy przeprowadzenie procedury:


:''Przed godziną 01:23:40 centralny system kontrolny (...) nie zarejestrował żadnych zmian parametrów, które usprawiedliwiałyby AZ-5. Komisja (...) zebrała i przeanalizowała dużą ilość materiału i, jak oświadczyła w raporcie, nie ustaliła przyczyny rozpoczęcia AZ-5. Nie ma też powodu by szukać przyczyny. Reaktor po prostu miał być wyłączony na zakończenie eksperymentu.''
:''Przed godziną 01:23:40 centralny system kontrolny (...) nie zarejestrował żadnych zmian parametrów, które usprawiedliwiałyby AZ-5. Komisja (...) zebrała i przeanalizowała dużą ilość materiału i jak oświadczyła w raporcie, nie ustaliła przyczyny rozpoczęcia AZ-5. Nie ma też powodu by jej szukać. Reaktor po prostu miał zostać wyłączony po zakończeniu eksperymentu''<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Diatłow|imię=Anatolij S.|autor link=Anatolij Diatłow|tytuł=[[Czarnobyl. Jak to było]]|rok=1995|wydawca=|miejsce=Kijów|strony=|isbn=}}</ref>''.''


{{stub}}
== Przypisy ==
<references />
[[Kategoria:Energetyka jądrowa]]
[[Kategoria:Energetyka jądrowa]]

Wersja z 19:16, 13 kwi 2019

AZ-5, SCRAM – procedura awaryjnego wygaszenia reaktora jądrowego. Polega ona na wsunięciu do rdzenia reaktora wszystkich prętów awaryjnych i kontrolnych (także tych wyjętych wcześniej ręcznie). Pręty awaryjne opuszczone do rdzenia mają ujemną reaktywność i powodują natychmiastowe przerwanie reakcji łańcuchowej, co prowadzi do jego całkowitego wygaszenia. Pręty awaryjne wykonane są z materiałów silnie pochłaniających neutrony (kadm, bor, hafn).

SCRAM a wypadek w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej

W reaktorach typu czarnobylskiego (RBMK-1000) od momentu zwolnienia prętów do wygaszenia reakcji łańcuchowej i osiągnięcia przez reaktor mocy generowanej wyłącznie przez ciepło powyłączeniowe mija od 10 do 15 sekund (dla porównania w reaktorach PWR/WWER czas ten jest o wiele krótszy i wynosi 1,5-2 sekundy). Szablon:Fakt. Pręty były opuszczane zbyt wolno, a wyloty kanałów przez które były wprowadzane były powyginane od temperatury panującej we wnętrzu rdzenia reaktora. Wsuwanie prętów w początkowej fazie dawało chwilowy wzrost mocy, co również było zjawiskiem wysoce niepożądanym. Po wypadku procedura SCRAM została dopracowana, co miało zapobiec podobnym przypadkom w przyszłości. Uruchomienie procedury mogło być odpowiedzią na nagły wzrost mocy, jednakże były zastępca naczelnego inżyniera ds. eksploatacji bloków energetycznych III i IV Anatolij Diatłow na łamach swojej książki Czarnobyl. Jak to było tak tłumaczy przeprowadzenie procedury:

Przed godziną 01:23:40 centralny system kontrolny (...) nie zarejestrował żadnych zmian parametrów, które usprawiedliwiałyby AZ-5. Komisja (...) zebrała i przeanalizowała dużą ilość materiału i jak oświadczyła w raporcie, nie ustaliła przyczyny rozpoczęcia AZ-5. Nie ma też powodu by jej szukać. Reaktor po prostu miał zostać wyłączony po zakończeniu eksperymentu[1].

Przypisy